O PSOE únese, un ano máis, á conmemoración mundial do Día Mundial contra o Cancro, o 4 de febreiro, unha data establecida para sensibilizar á cidadanía sobre este grave problema de saúde. Neste 2025, os e as socialistas apoiamos e sumámonos á campaña internacional para día Mundial contra o Cancro 2025-2027, co lema “Unidos polo Único”, que coloca ás persoas no centro dos coidados e explora novas formas de marcar a diferenza.
O cancro é unha das principais causas de morte en España, afectando a máis de 285.000 persoas no noso país aproximadamente (novos diagnósticos no último ano) e segundo a Sociedade Española de Oncoloxía Médica (SEOM) e a Rede Española de Rexistros de Cancro (REDECAN), en 2025 rexistraranse 296.103 novos casos de cancro, un 3,3% máis que en 2024.
Segundo os datos de 2023, os tumores foron a segunda causa de defunción no noso país, sendo responsables de máis do 25% das mortes. Os cancros máis frecuentes continúan sendo, os cancros de pulmón, colon, páncreas, mama e próstata, sendo o cancro de mama o de maior mortalidade en mulleres (6.429 mortes) e o de pulmón, traquea e bronquios nos homes (16.582).

Do mesmo xeito que se espera un incremento da incidencia do cancro a nivel mundial, en España estímase que en 2050 chéguese aos 350.000 casos diagnosticados.
O seu impacto é tanto físico como emocional, non só para os e as pacientes, senón tamén para as súas familias e persoas coidadoras. Ademais, o cancro é un dos problemas sociosanitarios máis importantes, por unha banda, polo gran impacto asistencial que ten para o noso Sistema Nacional de Saúde, pero tamén debido ao custo económico e social que supón todo o proceso para os pacientes.
O Partido Socialista ha traballado sempre, desde a creación do Sistema Nacional de Saúde coa Lei Xeral de Sanidade, en reforzar o sistema sanitario para dar resposta integral ás problemáticas en torno ao cancro. De feito, a sanidade en España é referente en Europa, cun sistema público universal e de calidade que garante a protección da saúde para toda a cidadanía e o acceso aos tratamentos que necesitan.
O avance da ciencia médica e a biotecnoloxía, así como os retos demográficos e económicos, expuxeron novas necesidades e desafíos no tratamento das persoas con cancro que requiren dun enfoque renovado e de políticas innovadoras.
Entre estes avances, as terapias avanzadas, como a terapia génica e a terapia celular, preséntanse como unha das maiores promesas para tratar cancros con prognósticos complicados. Con todo, tamén expoñen retos para o sistema sanitario público.
Grazas a estes avances médicos e na investigación, a supervivencia a 5 anos mellorou significativamente, duplicándose nos últimos 40 anos, como é o caso da supervivencia a 5 anos para o cancro de mama que é do 86%.
É destacable o aumento da supervivencia na leucemia mieloide crónica ou a supervivencia do linfoma non Hodgkin, ou o caso do cancro de próstata, cunha supervivencia moi elevada.
Segundo determinan os expertos e expertas nos próximos poderá observarse un maior aumento da supervivencia doutros cancros relacionados coa aplicación de novos tratamentos.
Ademais dos avances terapéuticos é importante sinalar como claves no aumento da supervivencia as actividades preventivas, os programas de cribado de cancro e a diminución do consumo diario de tabaco. Con todo, as cifras de supervivencia en determinados tipos de cancro son realmente baixas.
Así, nos homes, a supervivencia neta estandarizada por idade foi do 90% nos cancros de próstata e de testículo e de 86% no de tiroides, mentres que foi do 7% no cancro de páncreas, do 12% no de pulmón, do 13% no de esófago e do 18% no de fígado. Nas mulleres, o cancro de tiroides tivo unha supervivencia neta do 93%, o melanoma cutáneo do 89%, e o cancro de mama do 86%, mentres que no cancro de páncreas foi do 10%, nos de fígado e esófago do 16% e no de pulmón do 18%. E moi probablemente obsérvese tamén un incremento da supervivencia do cancro colorrectal asociado á maior implantación do cribado deste cancro nos últimos anos.
Os e as socialistas traballamos estes últimos anos para afrontar estes retos desde o sistema público:
• Priorizouse a loita contra o cancro e promovido a actualización da Estratexia Nacional en Cancro, despois de 10 anos desde a súa última posta ao día, adaptándoa ao Plan Europeo.
• Aprobamos o Dereito ao Esquecemento Oncolóxico, que, entre outras medidas, prohibe facer diferenzas para contratar un seguro a unha persoa por sufrir cancro despois de 5 anos desde o fin do tratamento sen recaída, e non se poderán tomar en consideración estes antecedentes oncolóxicos para impoñer condicións máis gravosas nos seguros de vida.
• Sentamos as bases para despregar a implantación da protonterapia no SNS.
• Púxose en marcha novos programas de cribado de cancro, como é o de cancro de pescozo de útero.
• Apostouse pola mellora da capacidade diagnóstica do SNS. Elaboramos e desenvolvemos o Plan INVEAT, cun investimento de 795 millóns de euros para renovar e/o ampliar 851 equipamentos de alta tecnoloxía en hospitais públicos de todo o SNS.
• Está a darse continuidade á renovación do parque tecnolóxico mediante o desenvolvemento do Plan AMAT-I (Plan de Acordos Marco de Equipos de Alta Tecnoloxía Sanitaria do INGESA), que conta cun financiamento de 266,7 millóns de euros.
• O Goberno puxo en marcha o PERTE de Saúde de Vangarda, dotado con máis de 2.500 millóns de euros.
• Recentemente, o Goberno aprobou a repartición de 206 millóns de euros ás Comunidades Autónomas e INGESA: 110 millóns de euros para o desenvolvemento da Atención Dixital Personalizada, 46 millóns de euros destinados á ampliación da carteira de servizos de medicina xenómica e 50 millóns de euros para mellorar a atención a pacientes que sofren ELA e enfermidades raras.
• Está a poñerse en marcha o Plan Integral de Prevención e Control do Tabaquismo, que, entre outras melloras, pretende que os e as mozas non empecen a fumar, que aumente o número de exfumadores en idade adulta e que haxa máis espazos libres de fume para previr o fume de segunda xeración.
Y vamos a seguir avanzando; las terapias avanzadas tienen un gran potencial, pero su implementación a gran escala implica afrontar importantes retos.
Entre estos retos se incluyen el elevado coste de las terapias, la necesidad de formación especializada para profesionales sanitarios, la adaptación de infraestructuras y la integración de nuevas tecnologías en los procesos asistenciales. Y también la garantía de acceso y equidad para poder asegurar que todos los ciudadanos y ciudadanas, independientemente de su situación socioeconómica, dispongan de acceso a terapias avanzadas es también una prioridad para asegurar que los avances en el ámbito de la medicina no sean privilegio de unos pocos, sino que estén disponibles para toda la población.
El Partido Socialista ha sido siempre un defensor de la inversión en investigación, desarrollo e innovación (I+D+i). Las terapias avanzadas requieren un esfuerzo coordinado y sostenido en el tiempo, entre las administraciones públicas, los centros de investigación, las universidades y el sector privado. España debe seguir apostando por una colaboración público-privada para impulsar la investigación biomédica, la producción de medicamentos y tratamientos innovadores, y para crear un entorno favorable para la biotecnología en nuestro país.
De la misma forma consideramos de suma importancia la regularización y la seguridad de los y las pacientes en cuanto a que las terapias avanzadas presentan un panorama complejo desde el punto de vista ético y regulatorio. Es esencial que el sistema de salud pública en España cuente con una regulación clara, que garantice la seguridad y eficacia de estos tratamientos, sin dejar de lado los principios éticos que deben guiar la práctica médica.
No olvidamos que las terapias avanzadas son una prioridad a nivel europeo, y España debe aprovechar su posición dentro de la UE para impulsar políticas conjuntas que faciliten la investigación, el desarrollo y la accesibilidad de estas tecnologías. Además, la
colaboración y cooperación europea puede garantizar que los tratamientos innovadores sean accesibles para todos los países miembros, equilibrando los costos y los beneficios.
Además, es necesario actualizar el Plan de Abordaje de las terapias avanzadas en el Sistema Nacional de Salud: Medicamentos CAR, aprobado en 2018.
Por último y no menos importante, consideramos que la atención a las personas con cáncer y sus familias, debe contemplar todas sus necesidades, incluidos los cuidados paliativos integrales cuando así se necesite. Debemos tener presente que el doble impacto del cáncer en aquellas personas en situación de vulnerabilidad económica y social (cada año cerca de 30.000 personas en riesgo de pobreza son diagnosticadas) y las sitúa, todavía más, en riesgo de pobreza o de pobreza extrema. Por ello es clave combatir las desigualdades en salud también desde el punto de vista de los determinantes sociales y las condiciones económicas.
Asimismo, es un gran reto adaptar nuestro sistema para que la atención sea integral y continua, situando en el centro del proceso asistencial a los pacientes oncológicos, y mejorando su experiencia. Las políticas deben enfocarse en proteger los derechos de los y las pacientes, asegurando su bienestar durante todo el proceso terapéutico.
Desde el PSOE recordamos y nos alegramos de los logros alcanzados y nos comprometemos a seguir trabajando sin descanso en esta ardua tarea para evitar muertes prematuras por cáncer y eliminar cualquier desigualdad de acceso a los tratamientos y diagnósticos.

