MANIFESTO 11-F DÍA INTERNACIONAL DA MULLER E A NENA NA CIENCIA 2025
Este 2025 cúmprense dez anos desde que a ONU e a UNESCO declararon o 11 de febreiro como o Día Internacional da Muller e a Nena na Ciencia, co obxectivo de promover o acceso, a participación plena e o recoñecemento do desenvolvemento da contribución determinante das científicas.
O Partido Socialista volve expresar, como cada ano, que os obxectivos deste día son os nosos, reiterando o noso compromiso de promover de maneira decidida o avance do papel e protagonismo das mulleres nas áreas científicas e tecnolóxicas, así como a nosa vontade de fomentar a incorporación das nenas á vocación e a carreira científica e as disciplinas STEM (Ciencia, Tecnoloxía, Enxeñería e Matemáticas). O futuro do noso país só poderase escribir de maneira xusta se se conta coas mulleres, que son a metade da poboación. O Goberno de España traballa para favorecer a igualdade e que haxa oportunidades para as mulleres nos sectores STEM, as carreiras que están chamadas a ocupar o futuro. Reivindicar a presenza feminina nas carreiras de ciencia implica, sen dúbida, fomentar a orientación educativa e profesional cunha perspectiva inclusiva e non sexista. A clave para impulsar a presenza das mulleres nestes ámbitos pasa por promover currículos e libros de texto con referentes femininos, rompendo os roles e as imaxes tradicionais que levan ás mozas para elixir os seus estudos influenciadas por prexuízos de xénero.
A nivel global, a UNESCO lémbranos que as mulleres representan só o 28% da forza laboral nas áreas STEM e apenas o 22% dos profesionais en intelixencia artificial. Esta desigualdade limita a innovación e o crecemento económico. Ademais, a retención de mulleres en STEM segue sendo un desafío significativo, con moitas abandonando as súas carreiras nos primeiros anos.
En España, a situación reflicte as tendencias globais e europeas, cunha subrepresentación notable de mulleres en STEM. Segundo o informe ‘Mujeres e Innovación 2024’, aínda que en 2023 había máis mulleres ocupadas en ciencia e tecnoloxía (un 34,4%) que homes (un 29,2%), persiste o seu infrarrepresentación en determinados sectores estratéxicos. En concreto, o 61,3% das empresas do sector TIC non tiña contratada a ningunha muller. Ademais, as mulleres só representan un de cada tres postos de traballo en ámbitos tecnolóxicos.
Consideramos que promover a participación das mulleres en STEM é un paso fundamental cara á igualdade real, facendo posible as mesmas oportunidades de contribuír e prosperar nestes campos, evitando, á súa vez, desaproveitar unha fonte inmensa de talento e competencia investigadora. Estamos convencidos da importancia da valiosa e determinante contribución ao desenvolvemento científico e tecnolóxico e consideramos que o seu exemplo serve como modelo a seguir para as xeracións futuras, inspirando e promovendo a vocación das nenas para perseguir os seus intereses científicos e tecnolóxicos, desafiando estereotipos e barreiras culturais.
Debemos proseguir na promoción das vocacións nas disciplinas STEM desde unha idade temperá. Programas educativos que fomenten o interese pola ciencia e a tecnoloxía, coa mentoría de mulleres profesionais e o recoñecemento das súas contribucións e éxitos, axudan a cambiar a percepción de que estes campos son exclusivamente masculinos e motivan a máis nenas a seguir os seus pasos.
A nova Lei da Ciencia, a Tecnoloxía e a Innovación, así como a xestión do Goberno de Pedro Sánchez en materia de ciencia e innovación, promoven, reforzan e inclúen medidas desde a perspectiva de xénero. Trátase xa non só de incorporar ás mulleres á ciencia en igualdade, senón de facer da ciencia e a tecnoloxía un espazo de igualdade. Grazas a estas medidas e á lei impleméntanse accións como o establecemento do Plan de Igualdade e os protocolos fronte ao acoso sexual con carácter obrigatorio para entidades de I+D+i do Sector Público Estatal. Ademais, garante a igualdade de oportunidades en procesos de selección e avaliación, asegura a composición equilibrada de homes e mulleres en comités de avaliación e premios, tomando medidas para evitar os rumbos de xénero e garantindo que non se penalicen nas avaliacións de méritos os tempos dedicados ao coidado ou a maternidade, fomentando medidas concretas para estimular a participación de mulleres en equipos de I+D. Reforza a perspectiva de xénero no contido da investigación e a transferencia do coñecemento, promovendo tamén estudos de xénero desde unha visión inclusiva e transversal e incorporando dita perspectiva aos instrumentos máis importantes de planificación para a CTI.
A igualdade no emprego no ámbito científico e tecnolóxico é un asunto central na Lei de Ciencia, xa que crea un distintivo de igualdade de entre homes e mulleres en I+D+i para acreditar e recoñecer aos centros de I+D+i
con políticas de igualdade destacadas. Así mesmo, a lei amplía os dereitos (e contratos) por todos os supostos relacionados co tempo dedicado aos coidados (permisos e licenzas de calquera tipo).
Este 11 de febreiro, o Partido Socialista celebra todos estes grandes avances lexislativos e as políticas no ámbito da ciencia e a innovación que España deu coa nova Lei de Ciencia cara á igualdade efectiva entre mulleres e homes no ámbito científico e tecnolóxico. O compromiso feminista do Partido Socialista está presente en cada institución porque unha sociedade xusta, democrática e digna é aquela que fai do compromiso coa igualdade o seu motor político. Os e as socialistas animamos a toda a cidadanía a asistir e participar, especialmente coas nenas e os nenos, nas actividades que, desde os organismos públicos, museos, organizacións científicas, institucións e colectivos sociais, celébranse con motivo do Día Internacional da Muller e a Nena na Ciencia.
PSdeG-PSOE de Ourense 